Giới thiệu một số giống bò nuôi ở Việt Nam

Red Sindy

2. Red Sindy: Có nguồn gốc từ Pakistan, Ấn Độ có màu từ đỏ đến nâu cánh dán, đôi khi có đốm trắng  trên trán, yếm. Bò có u, yếm phát triển. Con cái trưởng thành nặng 250-350kg; con đực 400-550kg.

Bò cái lai sind 315 kg- Ba vì (22/6/2015)

Bò Laisind có màu vàng đậm, vàng cánh gián. Bò cái Laisind có trọng lượng 250-280 kg/con. Bò đực có trọng lượng 350-400 kg/con. Bò Laisind có tuổi phối giống lần đầu 17-22 tháng và tuổi đẻ lứa đầu 27-32 tháng, khoảng cách giữa 2 lứa đẻ là 14-17 tháng. Khả năng tăng trọng GĐ 0-12 tháng tuổi:450-500 g/con/ngày.

Giống bò Laisind 

3. Bò Brahman: Có nguồn gốc Ấn Độ là giống hướng thịt có màu đỏ, trắng, thân dài, tai to, lưng thẳng, u, yếm phát triển. Khối lượng trưởng thành: cái 380kg, đực 600-650kg.

Tuổi đẻ lứa đầu 30-34 tháng. Khoảng cách 2 lứa đẻ 15-18 tháng

+ Lai Brahman: Trọng lượng lúc 24 tháng tuổi: 230kg, trưởng thành cái đạt 290kg, đực đạt 420kg.

bò có độ tuổi từ 15-24 tháng tuổi nhưng có tầm vóc, khối lượng “siêu trường, siêu trọng” đạt 500-700 kg, dự báo đến khi trưởng thành khối lượng sẽ đạt từ 1.100-1300 kg.

- Bò Brahman có có màu lông đỏ, trắng, hoặc xám, tầm vóc to, ngoại hình thể chất chắc chắn, khoẻ mạnh. Bò có u vai, yếm, nếp da dưới rốn phát triển, tai to và cụp xuống, chân cao, đuôi dài. Khối lượng bê sơ sinh từ 25-30kg, khối lượng 6 tháng tuổi từ 130-160kg, khối lượng trưởng thành đạt 800-1.300 kg. Khả năng tăng khối lượng từ 0,7-1,5 kg/ngày tùy từng giai đoạn nuôi dưỡng. Hiện nay, bò Brahman được nuôi rộng rãi ở trên 60 quốc gia do khả năng thích nghi cao, có sức đề kháng tốt với bệnh tật, sinh trưởng nhanh, lành tính.

                                    Barhman đực                                                                                                                         Brahman cái

Bò lai Brahman là kết quả lai kinh tế giữa đực giống bò Brahman với bò cái lai Sind để tạo   bò lai F1 nuôi lấy thịt. Đây là phẩm giống có tỷ lệ thịt xẻ cao. Bê lai Brahman có đặc điểm nổi trội là trán dô, tai cúp, lớn nhanh. Khối lượng bê sơ sinh 18 – 22 kg, ở 3 tháng tuổi đã đạt trọng lượng trên 80kg, 5 – 6 tháng tuổi đạt từ 120 – 150 kg/con, so với bê lai Sind thì bê lai Brahman có trọng lượng lớn hơn và lớn nhanh hơn. Tỷ lệ thịt xẻ 51 – 53 %, tỷ lệ thịt tinh 40%.

Giới thiệu một số giống bò nuôi ở Việt Nam

4. Bò Sahiwal: Có nguồn gốc từ Ấn Độ có màu từ nâu đỏ đến nâu cánh dán, đỏ nhạt đôi khi có vài đốm trắng trên thân. Bò có u, yếm phát triển. Thường con cái không có sừng hoặc sừng nhỏ, con cái trưởng thành nặng 270-400kg; con đực 450-590kg.
 + Lai Sahiwal: Trọng lượng lúc 24 tháng tuổi đạt 220kg, trưởng thành con cái đạt 280 kg, con đực đạt 400kg. Khối lượng trưởng thành: Bò cái 350kg, bò đực 450-500kg. Khối lượng bê sơ sinh 21-22kg. Tỷ lệ thịt xẻ 50%.

Sahiwal đực

5- Giống Droughmaster Nguồn gốc từ Úc, được lai tạo từ nhóm giống bò Zebu ( chủ yếu là bò Brahman) và các giống bò thịt cao sản ôn đới ( bò Devon, bò Shorthorn,Hereford, Red Poll )
Bò Droughmaster to con, thân hình dài. Bò thường có màu đỏ nhạt hoặc đậm, lông ngắn. Bò có sừng hoặc không sừng. Yếm và dậu tương đối phát triển.
Bò thích nghi tốt, kháng bệnh và ve tốt. Bò cho chất lượng thịt rất tốt.
Trọng lượng bò cái bình quân 650 - 800 kg, bò đực bình quân 750 – 1000 kg. Khả năng sản xuất thịt cao  tỉ lệ thịt xẻ đạt trên 60%.

Drought Master

 

6-Giống bò đực Crymousine được tạo ra và nuôi nhiều ở Châu Mỹ La tinh. Việt Nam đã nhập từ Cuba giống bò này.
Bò thuần lông màu nâu nhạt. Khi trưởng thành bò đực có khối lượng 1000 - 1200kg, bê 6 – 12 tháng tuổi tăng trọng 1100g/ngày, tỉ lệ thịt xẻ 60 – 61%.

Crymousine

7- Bò đực giống Limousine (nguồn gốc Pháp)
Màu lông nâu đỏ. Trọng lượng: Từ 1.000 – 1.300 kg. Tỷ lệ thịt xẻ: 68 – 71%. Bê 6 – 12 tháng tuổi tăng trọng bình quân 1.300 – 1.400g/ngày. Bê đực nuôi giết thịt lúc 14 – 16 tháng tuổi đạt tỷ lệ thịt xẻ 68 – 71%.

Limousine đực

8 Bò đực giống Simental (nguồn gốc Thụy Sĩ).

Trọng lượng: Từ 1.000 – 1.400 kg. Tỷ lệ thịt xẻ: 66 – 69%. Tăng trọng bình quân 1.000 – 1.200g/ngày. Con lai màu nâu; con lai 2 năm tuổi đạt 440 – 500 kg, tỷ lệ thịt xẻ 56 – 58%.

Simmental đực

9. Bò đực giống Red Angus (nhập từ Úc và Canada). Màu lông đỏ.Trọng lượng bò đực trên 1.000 kg. Tỷ lệ thịt xẻ trên 70%. Thịt có các lớp mỡ mỏng dắt phía trong, thơm ngon.

Red Angus

10. Bò Charolais

Nguồn gốc từ Pháp,  Khối lượng trưởng thành: Con đực nặng 1.200 – 1.400 kg; Con cái nặng: 700 – 900 kg. Tỷ lệ thịt xẻ đạt trên 65%.

11-Bò Blanc Blue Belgium (BBB): Bò có màu lông trắng, xanh lốm đốm hoặc trắng lốm đốm và cơ bắp rất phát triển. Bê BBB sơ sinh có khối lượng 45,5 kg. Bê 6-12 tháng tăng trọng bình quân 1.300gam/ngày. Khi 1 năm tuổi, bê đực nặng 470-490kg; bê cái 380-400 kg. Ở tuổi giết thịt, bê đực 14-16 tháng có tỷ lệ thịt xẻ 66%.

- Bê lai giống BBB tăng trọng bình quân 25kg/tháng, cá biệt có con tăng trọng 30kg/tháng tỷ lệ thịt xẻ bò BBB khoảng 61,6% Khi 6 tháng tuổi bê đạt khối lượng 210-240kg. 12 tháng tuổi đạt 300-360kg

Bê lai BBB ( Ba vì)
4 tháng tuổi 130- 150kg

Bò lai BBB  18 tháng tuổi  462kg
 ( Ba vì)

II- Kỹ thuật làm chuồng trại

 

Yêu cầu: - Làm ở vị trí cao ráo.- Đảm bảo thông thoáng thoáng mùa hè, ấm mùa đông.- Nền chuồng không được láng nhẵn, độ dốc 2-3%. - Có hố sát trùng trước khu choồng trại.

- Hợp vệ sinh, thông.

- Hướng chuồng trại nên chọn quay theo hướng Đông nam, như vậy sẽ tránh được gió mùa đông bắc, và nắng nóng phía tây.

Kiểu chuồng một dãy

Kiểu chuồng hai dãy

Kiểu chuồng hai dãy

Máng ăn

- Cần phải có máng ăn trong chuồng và cả ngoài sân.

- Máng ăn xây bằng gạch láng bê tông.

 - Các góc của máng ăn phải lượn tròn và trơn nhẵn.

 - Đáy máng có lỗ thoát nước để thuận tiện cho việc rửa máng.

 - Thành máng phía trong (phía bò ăn) bắt buộc phải thấp hơn thành máng ngoài.

Máng uống

-Tốt nhất là dùng máng uống tự động.

 Nếu không có máng uống tự động thì có thể làm máng uống bán tự động

 Máng uống nên cố định ở độ cao 0,8m từ mặt đất.

Đệm lót sinh học

III- Chăm sóc nuôi dưỡng

1- Chăm sóc bò sinh sản

3. Chăm sóc bò cái mang thai

4. Chăm sóc bò cái đẻ

2- Chăm sóc bò đực giống

3. Kỹ thuật vỗ béo bò

Chăm sóc bò cái

- Chọn giống:

+ Chọn con có ngoại hình cân đối, dáng nhanh nhẹn, thuần tính, khoẻ mạnh. Hình nêm.

+ Ngực sâu, xương sườn mở rộng và cong về phía sau, bụng to nhưng không sệ, 4 chân thẳng vững, khung xương chậu lớn, mông nở rộng ít dốc về phía sau.

+ Bầu vú phát triển, 4 vú đều dài vừa phải không bị lép, tĩnh mạch vú nổi rõ.

+ Nếu là bò cái tơ thì phải thành thục tính sớm tuổi động dục lần đầu 15- 18 tháng tuổi. Nếu là bò sinh sản thì 12-15 tháng đẻ 1 bê.
Nên chọn con lai của giống bò Zebu trọng lượng lúc 2 năm tuổi đạt 220kg trở lên, đối với bò nội phải đạt 140kg trở lên.

Chăm sóc bò cái giống

- Phối giống:

       Chu kỳ động dục của bò cái từ 18-21 ngày. Khi bò cái động dục và chịu đực thì tiến hành phối giống. Hiện nay thường dùng phương pháp thụ tinh nhân tạo(bằng tinh cọng rạ) hoặc sử dụng con đực lai Zebu phối trực tiếp.

    Phương pháp phát hiện bò cái động dục: Với bò cái tơ thì tuổi động dục lần đầu thường xuất hiện ở 12-14 tháng tuổi( ở bò lai Zebu là 16 tháng tuổi); Nên phối giống ở lần động dục thứ 2 hoặc thứ 3.

    Đối với bò đã sinh sản thì sau đẻ 60-70 ngày. Thời gian động dục thường kéo dài 36 giờ. Chia làm 3 giai đoạn:

. Giai đoạn trước chịu đực: Kéo dài 6-10giờ, bò ngơ ngác, bỏ ăn, tách đàn bồn chồn, kêu rống về đêm và sáng sớm, nhảy lên lưng con khác, âm hộ hơi sưng, ướt và có ít niêm dịch chảy ra trong suốt và loãng.

 Giai đoạn chịu đực: Kéo dài 10 - 24 giờ âm hộ bớt sưng và hơi teo lại, niêm dịch keo đặc trong như nhựa chuối có thể kéo dài thành sợi. Bò cái lúc này mê ì và đây là thời điểm phối giống thích hợp, tỷ lệ thụ thai cao.

 Giai đoạn sau chịu đực: (sau24giờ):Âm hộ teo và thâm lại, niêm dịch đặc và hơi đục, khó kéo thành sợi, biểu hiện của cơ quan sinh dục trở lại bình thường. 

 + Quan sát theo dõi hàng ngày đặc biệt sáng và chiều, cho phối 2 lần cách nhau 12giờ.

-  Ghi ngày phối giống để tính ngày bò có chửa và dự kiến thời gian đẻ.

Kỹ thuật chăm sóc bò cái mang thai

Bò sau phối 21 ngày không có hiện tượng động dục lại thì có thể đã chửa.
- Thời gian mang thai của bò trung bình là 281 - 285 ngày (9 thang 10 ngày chia làm 2 giai đoạn:
+ Giai ®o¹n 1:Tõ khi phèi gièng cã chöa ®Õn th¸ng thø 7, ë giai ®o¹n nµy sù sinh tr­ëng ph¸t triÓn cña bµo thai chËm nªn nhu cÇu dinh dưìng kh«ng cao. CÇn chó ý ë th¸ng 1,2,3  bµo thai vµ c¬ thÓ mÑ chư­a cã sù liªn kÕt chÆt chÏ ë thêi gian nµy bß rÊt dÔ bÞ s¶y thai khi bÞ chÊn ®éng.
 + Giai ®o¹n 2: Tõ th¸ng thø 7 trë ®i thai ph¸t triÓn rÊt m¹nh vµ chÌn Ðp xoang bông, nªn kh¶ năng tiªu ho¸ thøc ăn cña mÑ kÐm, do ®ã kh«ng đ­ưîc cho bß ăn qu¸ no, cho ăn thøc ăn cã gi¸ trÞ dinh d­ưìng cao, ë th¸ng thø 7 thai cã sù vËn ®éng m¹nh nh»m xoay ng«i ®Ó khi ra ®êi ®­ưîc thuËn lîi, kh«ng ®Ó bß tr­ưît ng· va ®Ëp,10 ngày trước khi đẻ không chăn thả xa chuồng.

Giai ®o¹n 3-6 th¸ng cho ăn thªm 0,5kg thøc ăn tinh/ngµy, tõ th¸ng 7- 9 cho ăn tăng lªn 1kg thøc ăn tinh/ ngµy.

Chăm sóc bò cái đẻ

+ BiÓu hiÖn bß s¾p ®Î: ăn uèng gi¶m, thư­êng ®i l¹i, ®øng, n»m kh«ng yªn, cã khi dïng ch©n cµo xuèng nÒn, thØnh tho¶ng rÆn ®¸i, Øa vÆt, cong ®u«i lªn, ©m hé s­ưng mäng, trÔ xuèng, cã nư­íc nhên ch¶y ra, vó cưng, m«ng sôt xuèng, khi nµo n­ưíc èi ch¶y ra lµ bª con s¾p ra ®êi.

- Cho bª bó ®Çy ®ñ trong giai ®o¹n ®Çu

Biểu hiện bò sắp đẻ

Kü thuËt ch¨m sãc vµ sö  dông bß ®ùc gièng.

1-Chọn giống:

      Chọn con có ngoại hình cân đối, dáng đứng vững chắc, đầu to rộng, gân guốc, cổ to ngắn, ngực nở, bụng không sệ, 4 chân chắc khoẻ, đi không chạm kheo. 2 tinh hoàn to đều.

2- Thøc ¨n cho bß ®ùc gièng

  - CÇn sö dông nhiÒu lo¹i thøc ¨n kh¸c nhau, c¸c lo¹i thøc ¨n ph¶i cã gi¸ trÞ dinh d­ưìng cao, dung tÝch nhá ®Ó tr¸nh viÖc bß bÞ to vµ xÖ bông, sÏ nh¶y kÐm.

 

3- Sö dông, khai th¸c.

- Bß ®ùc tõ 18-24 th¸ng tuæi vµ thÓ träng ®¹t 70% so víi thÓ träng tr­ëng thµnh lµ cã thÓ khai th¸c. Bß tõ 18 - 24 th¸ng tuæi nÕu ph¸t dôc tèt cã thÓ cho phèi gièng mçi tuÇn kho¶ng 3 lÇn. Khi ®­îc 3 tuæi trë lªn cã thÓ  tuú ®iÒu kiÖn ch¨m sãc mµ cã chÕ ®é phèi gièng thÝch hîp. Thời gian sử dụng từ 4-5 năm

- Kh«ng ch¨n th¶ bß ®ùc gièng tù do víi bß c¸i ®µn, tèt nhÊt lµ nu«i nhèt bß ®ùc riªng, khi cã bß c¸i ®éng dôc th× d¾t bß c¸i ®Õn cho giao phèi. NÕu cã ®iÒu kiÖn sau khi bß phèi gièng nªn bæ xung gi¸ ®ç, trøng gµ cho bß ®ùc .

Phương pháp vỗ béo bò

1- Chuẩn bị:
 - Đối tượng vỗ béo: Các giống bò nội, bò lai, bò nhập khẩu không sử dụng để sinh sản, không sử dụng để khai thác sữa, cày kéo ở các lứa tuổi khác nhau cần vỗ béo trước khi giết thịt.
- Với những bò đang bị bệnh cần chữa khỏi mới đưa vào vỗ béo.
2- Tiến hành tẩy ký sính trùng cho bò trước khi đưa vào vỗ béo:
- Tẩy giun sán: levamison, Ivermectin, DextinB
- Diệt ký sinh trùng đường máu: Sử dụng thuốc Azidin, trypanosoma…
3- Chế độ dinh dưỡng cho bò vỗ béo ( Thời gian tiến hành vỗ béo là 90 ngày)
Khẩu phần TĂ thô xanh bằng 10-12% trọng lượng, thức ăn tinh bằng 0,8-1% trọng lượng.
* Công thức tính trọng lượng (kg):
   Bò: 89,8 x (VN)2 x DTC ;
   Trâu: 88,4 x (VN)2 x DTC

1- CỎ VOI

Thuộc họ hòa thảo sống lưu niên.

Thân rễ cứng, hoá gỗ, mang nhiều rễ khỏe và ăn sâu; thân đứng giống cây mía, cao 3-4m, mọc  thành bụi dài, rỗng ruột, có nhiều đốt. Cỏ voi được trồng bằng hom. Mọc rất nhanh và khỏe. Trồng một lần, thu hoạch 4-5 năm mới trồng lại. Mỗi năm cắt được 7-8 lứa. Năng suất cỏ tươi đạt 120-150 tấn/ha/năm. Trồng thâm canh và thu cắt kịp thời năng suất gấp đôi, thậm chí có thể đạt 400 tấn/ha/năm. 

  Vật chất khô: 18-25%, Protein thô: 7-9%, xơ thô:28-36%, khoáng: 10-14%

2-CỎ GHINÊ

ChuÈn bÞ ®Êt:

  - Gieo h¹t: ®Êt t¬i nhá, s¹ch cá d¹i

  - Trång b»ng th©n khãm

  Ph©n bãn:

  - Ph©n chuång: 10-15 tÊn/ha

  - L©n: 200-250 kg/ha

  - Kali sulfat: 100-200 kg/ha

  - Đ¹m urª: 300-350 kg/ha

 

 Trång:

- Bãn lãt toµn bé ph©n chuång, L©n và Kali

- LÊp ®Êt dµy 10cm, ®Ó hë phÇn ngän

- DÉm chÆt, t¹o ®é Èm cho gèc

- Trång b»ng h¹t: r¶i ®Òu, lÊp b»ng ®Êt nhá, dïng tay kho¶ ®Òu trªn mÆt

 

 Chăm sãc:

 - KiÓm tra tû lÖ sèng

 - Lµm s¹ch cá d¹i

 - Bãn ph©n N

 

 Thu ho¹ch:

 - Thu løa ®Çu sau 60 ngµy tuæi

 - C¾t s¸t mÆt ®Êt (5-7 cm)

 - Thu ho¹ch khi c©y ph¸t dôc

Lµ c©y ­ưa ¸nh s¸ng ngµy ng¾n, vµ t­ư¬ng ®èi chÞu bãng, nªn cã thÓ trång thuÇn, xen

3-CỎ RUZI

Nguồn gốc: Châu phi và phân bố rộng rãi ở các nước nhiệt đới

Đặc điểm sinh vật:

Là loài cỏ hoà thảo lâu năm, thân bò, rễ chùm

Thân lá mềm, lông mịn

Thân có thể mọc cao tới 1.2-1.5m, bẹ lá mọc quanh gốc. Năng suất 60-90 tấn/ha/năm

Thu hoạch 5-7 lứa/năm

Vật chất khô: 32-35%,

 Protein thô: 11-13%,

xơ thô: 27-31%,

 khoáng: 10-11%

 

 

4-CỎ RUZI

BẢO QUẢN VÀ CHẾ BIẾN THỨC ĂN

Phơi khô

Chế biến, chặt  ngắn

Sử dụng máy cắt

Sử dụng máy cắt

Tưới nước + ure vào lớp rơm ủ

Nén nguyên liệu

Rắc chế phẩm sinh học, cám

Một số cách ủ chua thức ăn thô xanh

1- ủ rơm tươi với urê: 

      Rơm tươi vừa thu hoạch: Chọn rơm óng, sáng màu, không ẩm mốc, tốt nhất là rơm thu từ máy gặt đập liên hoàn vì rơm được chạy qua máy sẽ mềm, dễ thấm nước và các phụ gia khi trộn.

Có thể ủ rơm bằng hố ủ xây bằng bê tông hoặc đào hố và lót nilon hay ủ bằng các vật dụng khác. Hố ủ chứa khoảng 1 tấn rơm có kích thước 1,6m (chiều dài) x1,2m (chiều rộng) x 1.0m (Chiều cao)

Nguyên liệu: Rơm tươi 100kg +  Urê 1,5kg

- Cách ủ: Lót thành hố ủ bằng nilon, lót đáy hố ủ bằng rơm khô

         Cho rơm tươi vào hố hay túi ủ theo từng lớp mỗi lớp dày khoảng 20cm, rải đều urê theo tỷ lệ của công thức và nén chặt, lần lượt làm đến khi đầy hố ủ thì phủ bạt hoặc nilon lên bề mặt che lấp kín hố hay buộc chặt túi ủ để không khí và nước mưa không lọt vào và hơi ammoniac không bay ra ngoài.

* Chú ý: Không tiến hành ủ rơm vào lúc trưa nắng, nhiệt độ cao vì độc tố 4-methyl-imidazol sẽ hình thành giữa đường glucose có trong rơm tươi với NH3 phân giải từ urê. Độc tố này có thể gây ngộ độc cho bò làm bò có triệu chứng như bị điên.

  - Cách sử dụng: Thường là sau 3 tuần ủ thì sử dụng cho gia súc ăn.

2- C¸ch ñ chua th©n c©y ng« tư­¬i:

   Th©n ng« t­ư¬i c¾t tõng ®o¹n 2-3 cm råi trén theo c«ng thøc sau:

  Th©n ng«: 100kg

  Urª: 3 kg

   Muèi : 0,5 kg

  Cho c©y ng« ®· b¨m vµo hè thµnh tõng líp 10- 15 cm nÐn chÆt sau ®ã r¾c urª vµ muèi ®· trén ®Òu lªn trªn nÐn chÆt. Sau kho¶ng 2 th¸ng lÊy cho ¨n. Thøc ¨n cã chÊt l­îng tèt khi cã mµu vµng nh¹t, mïi d­a chua.

3 – Ủ chua th©n c©y l¹c, d©y khoai lang, l¸ s¾n t­ư¬i, c©y ®Ëu t­ư¬ng:

Nguyên liệu:  Th©n c©y sau khi thu ho¹ch c¾t bá phÇn gèc giµ b¨m nhá dµi 5 – 6cm, r¶i ra chç bãng m¸t kh«ng chÊt thµnh ®èng, ñ theo c«ng thøc:

100 kg th©n c©y  + 6- 7 kg c¸m g¹o hoÆc bét s¾n + 0,5 – 1kg muèi ¨n

Cách ủ:  Th©n c©y sau khi b¨m nhá cho vµo hè ñ, r¶i tõng líp ®é dµy15 -20 cm/líp nÐn chÆt, r¾c c¸m vµ muèi theo tû lÖ lªn trªn. Khi hè ®Çy th× ®Ëy nilon vµ ®æ 1 líp ®Êt dµy Ýt nhÊt 30 cm lªn trªn vµ nÐn chÆt.mçi hè 1,5m3 (1:1:1,5m) ñ ®­ưîc kho¶ng 900kg.

Cách cho ăn: Sau 50-60 ngµy lÊy cho ¨n, thøc ¨n ñ chua cã thÓ dù tr÷ ®­îc trong 5- 6 th¸ng . ChÊt lư­îng thøc ¨n tèt cã mµu vµng nh¹t vµ mïi th¬m gia sóc rÊt thÝch ¨n. Cho gia sóc ¨n tù do hoÆc trén lÉn víi thøc ¨n kh¸c. Thøc ¨n nµy giµu protein vµ nhiÒu vitamin gióp gia sóc ph¸t triÓn tèt.

Mçi lÇn cho ¨n tõ 5-7kg/100kg, khi cho ¨n nªn cho ¨n thªm c¸c lo¹i thøc ¨n kh¸c. §èi víi gia sóc chöa, mang thai giai ®o¹n cuèi, gia sóc non kh«ng nªn cho ¨n nhiÒu

4- Phụ phẩm từ quả dứa: Vỏ cứng bên ngoài vỏ dứa, lõi quả dứa, những mảnh vụn và bã dứa sau khi ép lấy dịch để chế biến nước dứa.

  Nguyên liệu: 100 kg bã dứa + 0,5 kg muối

      Trộn đều muối ăn với bã dứa cho vào hố ủ hay tốt nhất là dùng các túi chất dẻo và nén chặt lại.

Sau đó bịt kín miệng túi để bảo đảm môi trường yếm khí.

Thời gian bảo quản : 4 tháng.

 Sản phẩm đạt yêu cầu là có màu vàng mùi thơm chua nhẹ,

- Có thể cho một con trâu bò ăn khoảng 10 kg bã dứa ủ chua/ngày.

5- Xử lý rơm khô với urê và vôi: Hố ủ có thể xây hoặc bằng túi nilon lồng trong bao tải dứa. Mỗi hố chứa được lượng thức ăn trong 10-15 ngày.
  Nguyên liệu:  Rơm khô 100kg +  urê 2,5 kg +  vôi tôi 2-3 kg + nước sạch 70-100 lít
Cách ủ: - Urê và vôi được hoà vào nước cho tan đều.
Rải từng lớp rơm mỏng (20 cm) rồi tưới nước  urê/vôi sao cho ngấm đều mỗi lớp rơm,  dùng chân nén chặt.
Cách cho ăn: - Sau khi ủ 2 - 3 tuần (mùa hè) hoặc 3 - 4 tuần (mùa đông) có thể sử dụng rơm rạ cho trâu bò ăn và có thể dự trữ được trong 5- 6 tháng . Lấy vừa đủ lượng rơm cần thiết cho từng bữa, đậy kín hố ủ hoặc buộc kín bao nilông lại.
- Rơm ủ có chất lượng tốt có màu vàng đậm, mùi urê, không có mùi mốc, rơm ẩm, mềm.
- Nếu trâu bò chưa được ăn thức ăn ủ u rê trước đó, phải tập cho chúng ăn, lúc đầu với số lượng ít và trộn với các loại thức ăn khác sau đó tăng dần số lượng. Có thể lấy rơm ủ ra, phơi trong mát chừng 1 giờ để bay bớt mùi, cho rơm ủ vào máng sạch trộn thêm cỏ 

6- ủ rơm khô với vỏ dứa

  Rơm khô sẽ hút các chất dinh dưỡng từ quá trình phân hủy của vỏ dứa làm tăng giá trị dinh dưỡng cho rơm , làm mềm rơm, gia súc dễ ăn và ngon miệng.

   Phương pháp này sử dụng hố ủ và các vật liệu đệm, lót như các phương pháp ủ rơm khô khác.

  Mỗi lớp rơm rải một lớp vỏ dứa rồi nén chặt (mỗi lớp rơm hoặc vỏ dứa thường dày 10-20 cm). Cứ như vậy cho đến khi hết lượng rơm cần ủ hoặc đầy hố ủ.

  Sau 10 ngày cho gia súc ăn được. Cho ăn lần lượt từng lớp từ trên xuống dưới cho đến khi hết rơm trong hố ủ. Khi mở ra và đậy hố ủ cần phải nhanh tay để tránh vi khuẩn và không khí xâm nhập làm thối rơm ủ. 

7- ñ chua th©n c©y ng« kh«: Th©n ng« kh«(cây ngô sau thu hoạch bắp để khô ngoài đồng) c¾t ng¾n 3-5 cm råi trén theo c«ng thøc sau:

100kg th©n ng« + 0,5 kg muèi, 5% ng« xay + 5% rØ mËt

  Cho th©n c©y sau khi băm vµo hè thµnh tõng líp 10- 15 cm nÐn chÆt sau ®ã r¾c trén ®Òu muèi vµ bét ng« r¾c lªn trªn. Hoµ rØ mËt víi 5l n­ưíc vµ t­íi ®Òu lªn trªn, nÐn chÆt.

Thân ngô khô sau ủ có màu vàng nâu đậm, mùi chua nồng nhẹ.

Sau ñ kho¶ng 2- 3 th¸ng cho ăn, thøc ăn tèt khi cã mµu xanh vµng, chua nång(nÕu ñ víi NaCl), mµu xanh vµng ng¶ n©u, chua nång(nÕu ñ víi rØ ®­ưêng). Thøc ăn b¶o qu¶n ®ư­îc trong 9 th¸ng.

Phương pháp làm bánh đa dinh dưỡng:

Nguyên liệu:  

Urê:  10 kg     Rĩ mật:  45 - 50 kg

Xi măng:   2 kg       NaCl:   0,5 kg

Bột đất sét:   4 kg       Bột sắn hay cám gạo:   5 kg

Chất độn nhiều xơ: 20 -30 kg (như vỏ lạc, dây lang, dây lá lạc khô hay rơm khô băm nhỏ).

Dụng cụ: Chậu to, xô tôn, khuôn đóng gạch, chày giã, cân, nilông.

Cách làm:

+ Bước 1:

  - Trộn urê, muối ăn vào rĩ đường cho đều (hỗn hợp 1)

  - Trộn đều các chất còn lại và phụ gia với nhau (hỗn hợp 2)

+ Bước 2: Trộn đều hai hỗn hợp trên vào nhau, sao cho chúng vừa đủ kết dính. Chú ý đến độ ẩm bằng cách dùng tay nắm lại, nếu thấy tạo được hình trong lòng bàn tay, khi buông ra không bị rã rời là được. Nếu quá nhão cho thêm một ít chất độn nhiều xơ. Nếu quá khô cho thêm một vài kg rĩ mật. Sau khi trộn xong phải ủ đống trong thời gian 1 -2 tiếng đồng hồ, rồi mới đóng thành các bánh nhỏ.

Bước 3: - Dùng khuôn đóng gạch thủ công hoặc khuôn đóng gạch xi hay xô tôn hỏng để đóng bánh.

- Dùng chày gỗ nén thật chặt nguyên liệu vào khuôn để kết dính tốt.

- Phơi khô bánh dinh dưỡng trong bóng mát 5 -7 ngày ở nơi cao ráo sạch sẻ, sau đó mới sử dụng cho trâu bò.

+ Bước 4: Sử dụng cho trâu bò ăn

- Đặt bánh dinh dưỡng vào nơi cao ráo sạch sẽ trong chuồng trâu bò (tránh để nước mưa hay phân, nước tiểu gia súc trộn lẫn vào).

- Có thể đặt trong rổ hoặc dụng cụ khác và treo vào phía đầu trâu bò, ngang với tầm mõm của chúng để trâu bò dễ liếm hoặc ăn.

- Chỉ cho 1bánh dinh dưỡng vào rổ, khi nào ăn hết mới cho ăn bánh mới.

- Một trâu bò hàng ngày có thể ăn được từ 0,4 - 0,6 kg bánh dinh dưỡng - Cần cho ăn bánh dinh dưỡng liên tục.

Tuyệt đối không hoà tan bánh dinh dưỡng vào nước để uống vì urê trong bánh dinh dưỡng sẽ hoà tan vào nước làm gia súc ngộ độc urê có thể gây chết trâu bò đột ngột.

- Có thể sử dụng bánh dinh dưỡng trong vòng 2 - 3 tháng kể từ sau khi sản xuất.

LÀM BÁNH URE - RỈ MẬT

Tham khảo công thức vỗ béo bò theo khối lượng cơ thể

 

 

 

 

(kg)	Cỏ tươi (kg)	Rơm khô (kg)	Thức ăn ủ tươi (kg)	Cám hỗn hợp (kg)	Ure (gam)
350	35	2,5		2,5	50
380	35	2,5		3,0	58
400	40	2,5		3,2	65
420	40	2,5	2,0	3,5	72
450	40	2,5	2,5	4,0	80

Công thức thức ăn vỗ béo bò 

Nguyên liệu (%)	Công thức 1	Công thức 2	Công thức 3
Bột sắn	80	60	39
Ngô		25	50
Khô dầu (40% Protein thô)	11	6	-
Rỉ mật	5	5	5
Ure	1,5	1,5	1,5
Muối ăn	1	1	1
Bột xương hoặc đá liếm	1,5	1,5	1,5
Tổng số	100	100	100

Lưu ý: Rỉ mật tối đa 8%; Ca = 0,3 - 0,4% và P = 0,3-035%; Ure tối đa 1,5%.

Một số bệnh thường gặp ở bò

Nhận biêt trâu bò mắc bệnh

Phương pháp đo nhiệt độ

Vị trí tiêm

1- Bệnh Tụ huyết trùng:

Bệnh do vi khuẩn Pasteurella boviseptica. Bệnh thường xảy ra mùa mưa từ tháng 4- 9. Bệnh chủ yếu xảy ra trên gia súc từ 6 tháng – 3 năm tuổi. Bệnh lây sang lợn, chó

Triệu chứng: Bệnh thường xảy ra ở thể cấp tính,